BELEDİYE ŞİRKETLERİ mi? BELEDİYE ARPALIKLARI mı?
Sevgili okuyucularım..
Belediye şirketlerinin (696 Sayılı KHK ile kurulan Personel şirketleri hariç) daha etkin olmasını, ulusal ve uluslararası ticaretlerde ön almasını, sermayeyi eksilten değil, sermayesini artıran işlerliğe kavuşmasını yani gelirlerini artıracak her türlü ticari faaliyetlerde bulunmasını ve Belediye bütçelerinin sırtında yük olmamasını, kitaplarımda ve makalelerimde sürekli olarak yazdım..
Ayrıca bu şirketlerin iyi yönetilmesi ve gelir getirici duruma gelmeleri için de sık sık öneriler getiriyorum..
Bu önerilerimin başında da BLD ŞİRKETLERİNİN PROFESYONELCE YÖNETİLMELERİ önerimdir.
Konuyu biraz açalım..
Bld Şirketlerinin ilk bütçesi, bağlı olduğu belediyesinin bütçesinden aktarılan ödenekle kurulmaktadır. Yani halkın parasıyla bld şirketine sermaye aktarılmaktadır.
Bu arada şirketi yönetecek atamalar da, bld bşk nın önerisiyle kararlaştırılıp görevlendirilmekte ve huzur hakkı adı altında ciddi maaşlar verilmektedir..
Yani deyim yerindeyse genellikle bld bşk nın yakınları, akrabaları, siyasi yoldaşları olan hatta gnl merkezlerinin ricasıyla gönderilen vb gibi kişiler, bu şirketlere atanmaktadırlar..
Mahallesinde bakkal dükkanı açıp işletemeyip anahtarını vergi dairesine bırakan kişiler de şirket yöneticisi olabilmektedirler.
Hatta bazı kişiler çok üstün ticari zekaya! sahip olmalı ki, birden fazla bld şirketlerinde de görev alabilmektedirler.
Peki…
Liyakat aranıyor mu?
Eğitimine ve uzmanlık alanına bakılıyor mu?
Ticari başarıları var mı?
Yöneticilik vasıflarına sahip mi?
Bu gibi soruları çoğaltmamız mümkün.. Cevapları ise genellikle HAYIR dır..
Bu durumda o şirketin profesyonelce yönetilmesi mümkün mü?
Elbette ki mümkün değil..
Sonuç?
Sonuç şu.. Kötü yönetilen, ahbap-çavuş ilişkisiyle yürüyen bu şirketler, büyük zararlar etmektedirler.
Peki bu zararları kim karşılıyor?
Biz…Yani halk..
Nasıl ki hükümetler, ödediğimiz vergilerle devleti yönetiyorlarsa yine verdiğimiz su paraları, harçlar, vergilerle de belediyeler ve bld şirketleri yönetiliyor.
3-5 tane sorumsuz, beceriksiz ve bilgisiz yöneticilerin sayesinde bld şirketleri zarar ediyor..
Sonra bir talep yazısı ve bld bütçesinden milyonlarca lira aktarma kararı…
Bu durum, bld nin mali açıdan zorlanmasına, hizmetlerini yapamaz hatta maaş ödeyemez hale gelmesinin de nedenlerinden biridir.
Ayrıca ülkemizin ve dünyanın, içinde bulunduğu ekonomik krizlerin sonucunda herkesin ve her kurumun tasarrufa gitmesi ve her bir kuruşu dikkatli harcaması gerekmektedir..
Sevgili okuyucularım..
Bu eleştirilerim kötü yönetilen ve sürekli her yıl zarar eden bld şirketleri içindir. Yoksa gerçekten iyi yönetilen, karlılığı artan, üreten ürettiren ve istihdam sağlayan bld şirketleri de var..Onlara sözüm yok…
Kısacası kötü yönetilen bld şirketleri;
Belediyenin sırtında yüktür.
Belediye bütçesinde açılmış bir kara deliktir.
Milletin ödediği vergilerin, harçların, su paralarının vb gibi ücretlerin sorumsuzca harcandığı yerlerdir.
Yani halk dilinde ARPALIKTIR.
Peki bu durumda Bld şirketleri denetlenmiyor mu? Sorusu akla gelebilir.
Denetleniyor tabii ki..
Başta Sanayi ve Ticaret Bakanlığı olmak üzere ilgili kurumlar ve teftiş kurulları tarafından denetleniyor..
Ancak bu konuda mevzuat yeterli olmadığı ve denetleyen kurumlar arasında çelişki olması nedeniyle yeterli disiplin sağlanamıyor.(Bu konuda ayrıca bir makale yazacağım)
Peki bld meclisleri hesap sormuyor mu?
Hayır.. Tam aksine şirketlerden gelen para aktarma taleplerine, çoğunlukla olumlu kararlar alarak destek veriyorlar..
Dolayısı ile sevgili okuyucularım..
Hem genel bütçe hem de belediye bütçeleri üzerinde ağır bir yük olan kötü yönetilen Bld şirketleri için, yeni bir yasal düzenlemeye ihtiyaç vardır.
Başta YK ve diğer görevlere atanacak kişiler için belli kriterleri içeren,
Sürekli zarar eden şirketlerin re’sen kapatılması,
Denetime yetkili kurum ve kuruluşlarının görev yetkilerinin net olarak belirlenmesi,
Kötü yönetimden kaynaklanan şirket zararlarının yöneticiler üzerine kamu zararları olarak yüklenebileceği vb gibi bir dizi mevzuatları içeren ÖZEL YASA DÜZENLENMESİ ne ihtiyaç vardır. 10/12/2021
Mehmet Zeki FİDANDAL
Yerel Yönetimler UZMANI