3194 sayılı imar kanununa göre belediyelerin arsa satışı
3194 SAYILI İMAR KANUNUNA GÖRE YAPILAN BELEDİYEYE AİT ARSA SATIŞLARI
3194 Sayılı İmar yasasının 17. Md sine göre Belediye;
- Belediyenin kendi malı olan,
- Kamulaştırmadan arta kalan parçalar,
- İstikameti değiştirilen veya kapanan yol ve meydanlarda hasıl olan sahalardan müstakil inşaata elverişli olsun ya da olmasın, parçaları, bitişiğindeki arsa veya bina sahibine satabilir, bedeli karşılığında değiştirebilir ya da takas edebilir..
Bu satışlarda yetki, tamamen BLD ENCÜMENİNDEDİR..
Herhangi bir ihale mevzuatına da bağlı değildir ve 2886 sayılı yasa uygulanmaz.
Ancak eğer bitişik arsa sahipleri SATIN ALMADAN İMTİNA ederlerse, şüyuunun izalesi yöntemiyle sattırabilir. Yani;
Belediye, şüyuunun giderilmesi(Ortaklığın Giderilmesi)davası açabilir ve mahkeme yolu ile açık arttırma usulü ile satılabilir..
Sevgili okuyucularım..
Bana göre bu satış yönteminde bir çelişki vardır..
5393 Sayılı Belediye yasasına göre kendi mülklerini satma yetkisi Belediyelerindir..
2886 Sayılı Devlet İhale Yasasına göre satışı yapmak zorundadır..
Ancak imar yasasının 17. Md sine göre bu tür artık parçalar, önce bitişik komşuya satışı yapılmalı, eğer komşu satın almaktan imtina ederse 2886 ya göre satış yapılmalıdır..
Kanımca şüyuu izale davası açma ve sonunda izale yoluyla satma yoluna gerek yoktur..
Doğrudan 2886 sayılı yasa ile açık arttırma suretiyle satılabilir..
Bu suretle hem zaman kazanılmış hem de harç, vekalet ücreti vb gibi kamu masraflarından muaf tutulmuş olunur..
Yine 17. Md ye göre bu tür parça araziler, yine bitişik arazi sahibinin talebi üzerine 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu çerçevesinde takdir edilecek bedele mukabil bir başka arazi ile takas edilebilir..
Bu arada bazı teknik ve hukuki detayları da izah etmeye çalışayım..
Komşu parsel maliklerine satılabilecek taşınmazlar, yasada belirtildiği gibi müstakil inşaata elverişli olmayanlardır. Müstakil inşaata elverişli taşınmazların komşu parsel maliklerine satılabileceğine dair Kanunda herhangi bir hüküm bulunmamaktadır (Danıştay 6. Dairesi, 28.05.1986, E:1986/308, K:1986/563).
Her ne kadar Danıştay böyle bir karar vermiş olsa bile 17. Md nin 3 fıkrasına göre (Ayrıca belediye veya valilikler ile şüyulu olan müstakil inşaat yapmaya müsait bulunan imar parsellerinde, belediye veya valilikler, hisselerini parselin diğer hissedarlarına bedel takdiri suretiyle satmaya, ilgililer satın almaktan imtina ederse, şüyuun izalesi suretiyle sattırmaya yetkilidir.) satış yetkisi vardır.
Yine bitişik parsel sayısı birden fazla olabilir..
Bunların hepsi taşınmazı satın almak isteyebilir. Bu durumda, parçaların bitişiğinde bulunan parsellerden hangisinin malikine satılacağına ilişkin herhangi bir kıstas bulunmamakta ise de, satılacak taşınmazın komşu parsellerin yüzölçümleri oranı dikkate alınarak komşu parsel maliklerine satışının yapılması gerekir (Danıştay 6. Dairesi, 16.12.1991, E:1990/931, K:1991/3101).
Ancak bitişik parsellerden biri imar planında bu konuda hüküm yoksa Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğinde belirtilen asgari parsel yüzölçümünden küçük ise bu parseli inşaata elverişli hale getirebilmek için satış yapılırken bu parsel malikine öncelik tanınması gerekir. (Danıştay 6. Dairesi, 13.10.1993, E:1992/4578, K:1993/4259).
Yine bu tür satışlarda satılacak yerlerin PARSELASYONUNUN yapılmış olma zorunluluğu vardır..
Bu konuda Danıştay 6. Dairesi tarafından verilen 23.05.2000 tarihli ve E:1999/2048, K:2000/3233 sayılı kararda;
“Bir imar adasında imar planı uygulamasına geçilip parselasyon işlemi yapılmadan 3194 sayılı Yasanın 17. maddesi uyarınca belediye taşınmazlarının satışı yolunda işlem tesis edilmesi mümkün değildir.” ifadelerine yer verilmiştir.
Saygılarımla 25/11/2021
Mehmet Zeki FİDANDAL
Yerel Yönetimler UZMANI