BELEDİYE, ARAZİME KAMULAŞTIRMA YAPMADAN EL ATTI. NE YAPABİLİRİM?
“BELEDİYE ARAZİME, KAMULAŞTIRMADAN EL ATTI. NE YAPABİLİRİM?”
Sevgili Okurlarım…
Bu hafta, sizlerden gelen çeşitli soruları cevaplamaya çalışacağım.
Belediye, 14 yıl önce arazimin bir bölümünü kamulaştırma yapmadan kendisine hizmet alanı olarak ayırmış. Bu durumda ne yapmalıyım?
İdarelerin, mülkiyet sahibine bildirimde bulunmaya gerek bile duymadan ve her hangi bir kamulaştırma işlemi yapmadan vatandaşın arazisine el koymasına KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA denir.
Burada öncelikli husus, idarenin bildirimde bulunması ve Anayasamızın 35. Md si gereğince mülkiyet hakkına saygı duyarak KAMULAŞTIRMA BEDELİNİ ödemesidir.
Ayrıca bu tür uygulamalarda yine MÜLKİYET HAKKI kapsamında ZAMANAŞIMI KAVRAMI da yoktur.
Dolayısı ile ilgili Belediyeye dava açma hakkınız vardır. Açacağınız davalarda MÜDAHALENİN MEN’İ ni ya da BEDEL TESPİTİ ni talep edebilirsiniz.
Belediye, arazimde imar uygulaması yapmış ve itfaiye ve hizmet alanı olarak ta arazimin yaklaşık yarısını kendine ayırmış. Yapılan kesinti yasal mı?
İdareler bazı hizmetlerini yerine getirebilmek için ihtiyaç duydukları yerleri kendilerine ayırabilirler.
İmar kanununda bu uygulama, açıkça belirtilmiştir..
Ancak bu uygulama yapılırken yine imar yasasına göre belirlenmiş olan KESİNTİ ORANLARI (DOP) na uyulması gerekmektedir.
Kesinti oranları 22.02.2020 tarihinden önce %40 ı bu tarihten sonra da % 45 i geçemez.
Eğer söz konusu oranlarından daha fazla kesinti yapıldığını düşünüyorsanız YENİDEN TESPİT İSTEME hakkınız var.
22.02.2020 Tarihinde yayımlanan ARSA ve ARAZİ DÜZENLEMESİ YÖNETMELİĞİ ne göre arazinizde yeniden DOP ÖLÇÜMÜ yaptırabilirsiniz.
Kesinti oranları fazla ise fazlalık kısmının tarafınıza iadesini ya da kamulaştırılarak bedelinin tarafınıza ödenmesini talep edebilirsiniz.
Eğer Belediyenin mali gücü kamulaştırmaya elverişli değilse, muadili karşılığında arsa ya da arazi takası talebinde de bulunabilirsiniz.
Bu konuda ZAMANAŞIMI yoktur.
Karayolları, evlerimizin arasında viyadük inşa etti. Gürültüden rahatsız oluyoruz. Ayrıca konutlarımızın değerleri düştü. Mağduriyetimiz önlenebilir mi?
İdarelerin, KAMU YARARI gözeterek KAMUYA HİZMET AMAÇLI projeleri uygulamaları, yasaların ve mevzuatın öngördüğü bir durumdur.
Ancak idareler, bu tür uygulamaları gerçekleştirirken EŞİTLİK ve HAKKANİYET İLKELERİ çerçevesinde KUSURSUZ SORUMLULUK anlayışıyla, hareket etmesi gerekir.
Nitekim 2019/25419 başvuru no lu Anayasa Mahkemesi kararında böyle bir durumda vatandaş lehine karar verilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Dolayısı ile konutlarınızla ilgili DEĞER TESPİT DAVASI açabilir, DEĞER KAYBINIZIN GİDERİLMESİNİ talep edebilirsiniz.
Sitemizin ortak alanında bulunan ve site sakinlerimiz için kullandığımız havuz için Belediye bizden kira parası talep etti. Üstelik geriye dönük 5 yıllık ta işgaliye borcu çıkardı. Ne yapmalıyız?
Sitelerin ortak alanlarında bulunan havuz ya da benzeri sosyal aktivite unsurlarının hukuki durumu sürekli tartışılmaktadır.
Bu konuyu 2 şekilde açıklamaya çalışayım.
Birincisi eğer kamuya terk edilen yerleriniz hala mülkiyet olarak size ait görünüyorsa ki muhtemeldir. Bu durumda Belediyeye her hangi bir kira ya da işgaliye bedeli ödemeniz gerekmez.
İkinci olarak eğer TERK İŞLEMLERİ yapılmışsa söz konusu yer Belediyesine aittir. Bu durumda 2464 Sayılı BELEDİYE GELİRLERİ KANUNU na göre ilgili Belediyenin sizden kira ya da işgaliye bedelini isteme hakkı vardır. Uzun süredir de kullanıyorsanız geriye dönük 5 yıllık işgaliye ya da kira bedelini de talep edebilir.
Yine bu sorunuzla ilgili bir başka açıklama daha yapayım.
Kamuya terk edilen alanlar üzerinde yapılan havuz, dinlenme bahçeleri, sökülüp takılabilen oturma alanları vb gibi imalatlar, PLANLI ALANLAR TİP YÖNETMELİĞİNE göre PROJEYE TABİİ dir.
Eğer bu imalatların projeleri yok ve de Belediyesince onaylanmamışsa cezai yaptırımlar ve para cezaları söz konusudur.
Sevgili okurlarım…
Bu hafta ki yazımda sizlerden gelen soruları yanıtlamaya çalıştım.
Bir sonra ki hafta görüşmek dileğiyle sağlıkla ve mutlulukla kalın.
Saygılarımla…
Mehmet Zeki Fidandal
Yerel Yönetimler Uzmanı