Belediyelerde yap işlet devret 2
BELEDİYELERDE YAP-İŞLET-DEVRET MODELİ UYGULANABİLİR Mİ? (2)
Sevgili okuyucularım…
Geçen yazımda, bir finans modeli olan YAP-İŞLET-DEVRET modelinin Belediyelerde uygulanabilme olasılıklarını, avantajlarını ve sakıncalarını izah etmeye çalışmıştım..
Ve bu yazıyı yazma amacımın, Kuşadası ve Aydın Bşhr belediyelerinin ortaklaşa yapmak istedikleri eski toprak sahanın değerlendirilmesi ile Kent Meydanı oluşturma amacına yönelik projelerin, YAP-İŞLET-DEVRET modeli ile yapılacak olması olduğunu da belirtmiştim..
Yazımın sonunda bazı uyarılarda bulunacağımı ve önümüzde 2 örneğin mevcut olduğunu da ifade etmiştim. (Bknz, KUŞA HABER, Belediyelerde yap-işlet-devret modeli uygulanabilir mi?1)
Sevgili okuyucularım..
YİD, modeli Belediyelerde de uygulanabilir…
Ancak uygulayan belediyeleri incelediğimizde özellikle yasadan kaynaklanan belirsizlikler nedeniyle kamu zararlarının oluştuğunu görebiliriz..
Örneğin Eskişehir Bşhr Bld sinin 2019 Sayıştay incelemesinde;
Yeraltı ve yerüstü otopark yapımının YİD modeliyle yaptırıldığı,
Yasaya uygun ihale ve sözleşmenin yapılmadığını,
Bu vesileyle hukuki sıkıntıların ortaya çıktığı ifadeleri yer almıştır..(Bknz.Eskişehir Belediyesi 2019 yılı Sayıştay raporu. Bulgu 3 ve Bulgu 10)
Yani belediyeler bu modeli uygularken hangi yasaya ve hangi mevzuata göre davranacaklarını bilmelidirler..
YİD modeli, 1994 yılında çıkarılan 3996 Sayılı yasaya istinaden uygulanmaktadır.. Ayrıca 2011 yılında çıkarılan 3996 sayılı YASANIN UYGULANMASINA YÖNELİK USÜL ve ESASLAR YÖNETMELİĞİ DE belirleyicidir..
Bu model, Danıştay ve Anayasa Mahkemesine göre her ne kadar YİD olarak adlandırılmış olsa da özü itibariyle İMTİYAZ MODELİ ve İMTİYAZ SÖZLEŞMESİDİR..
Yine adı geçen kanuna ve Danıştay ile Anayasa mahkemesi kararlarına göre YİD MODELİ çerçevesinde hazırlanacak olan İMTİYAZ SÖZLEŞMESİ, DANIŞTAY DENETİMİNE TABİİDİR…
Yani şunu anlayabiliriz.. Yapılacak bu ihalelerin;
- Şartnamelerinin,
- Sözleşme metinlerinin,
- Usül ve esaslarının,
- İhale yönteminin çok iyi hazırlanması ve belirlenmesi gerekir ki Danıştay tarafından iptal edilmesin..
Ayrıca bu modelin ihale yöntemi,
2886 Sayılı DEVLET İHALE KANUNU na mı?,
4734 Sayılı KAMU İHALE KANUNUNA göre mi? yapılacağı konusunda belirsizlikler çözülmüş ve 2886 Sayılı yasaya tabi olmadığı açıklanmıştır..
Sevgili okuyucularım…
Kuşadası Belediyesince yapılacak olan her iki projenin de çok iyi incelenerek, detaylandırılarak ve şartname örnekleri kamuoyuyla
paylaşılarak gerçekleştirilmesinde yarar vardır..
Ayrıca;
- Sözleşmenin tarafları, tarafların değişmesi halinde nasıl bir yöntem izleneceği,
- İşin süresi, mal ve hizmetlerin kalitesi ve standartları,
- İşin faaliyet konusu ve sınırlandırılması,
- Finansmanı, nasıl sağlanacağı, varsa kredi oranları ve nereden temin edileceği,
- Yatırım süresi, kabulü, işletmeye alma tarihi, gecikmeler halinde uygulanacak yaptırımlar,
- Teminatlar, teminatların garantileri, yüklenicinin değişmesi halinde teminatların hukuki durumları
- Süre sonunda işletmenin devri konusunda belirlenecek usül ve esaslar,
- Süre bitiminde süre uzatımlarının yapılmayacağı konusu vb akıllarda soru işareti bırakmayacak tüm konular, açık açık yazılmalı ve uygulanmalıdır..
Aksi halde, belirsizlikler nedeniyle ortaya çıkabilecek kamu zararları dahil her türlü sorumluluk, Belediye Yönetimlerinin olacaktır..
Benim görevim uyarılarımı yapmaktır..
Aydın ve Kuşadası Belediye yetkilileri dikkate alırlar ya da almazlar..
Takdir onlarındır.. Saygılarımla..24/11/2021
Mehmet Zeki FİDANDAL
Yerel Yönetimler UZMANI